{TopMenu}
تازه های نشر 99
تازه های نشر 99
تازه های نشر 99
تازه های نشر 99
فراخوانی مقاله و اولویت های پژوهشی
فراخوانی مقاله و اولویت های پژوهشی
سخن موسس فقید
سخن موسس فقید

راه‌هاى فقهى رهايى از مخالفت با احکام شرع

راه‌هاى فقهى رهايى از مخالفت با احکام شرع

مقدمه معاونت پژوهش

پيش‌گفتار

مقدمه

فصل اول: کليات

بخش اول: پيشينه‌ي حيله

مبحث اول: پيشينه‌ي حيله‌ي شرعي

مبحث دوم: پيشينه‌ي حيله‌ي شرعي در فقه اسلامي

گفتار اول: فقه شيعه

گفتار دوم: فقه اهل سنت

بخش دوم: معناي لغوي و اصطلاحي حيله

مبحث اول: معناي لغوي حيله

مبحث دوم: معناي اصطلاحي حيله

مبحث سوم: محدوده‌ي جريان حيله‌هاي شرعي

بخش سوم: اقسام حيله‌هاي شرعي

مبحث اول: حيله‌هاي مباح و مورد اختلاف

مبحث دوم: حيله‌هاي قولي و فعلي

مبحث سوم: اقسام حيله از نظر وسيله و هدف

بخش چهارم: حيله و واژه‌هاي مترادف آن در قرآن

مبحث اول: واژه‌ي «حيله» در قرآن

مبحث دوم: واژه‌ي «مکر» در قرآن

1. انتساب مکر به خداوند

2. انتساب مکر به خداوند و مردم

3. انتساب مکر به خداوند و کافران

4. انتساب مکر به کافران

مبحث سوم: واژه‌ي «خدعه» در قرآن

1. انتساب خدعه به خداوند و منافقان

2. انتساب خدعه به منافقان

مبحث چهارم: واژه‌ي «کيد» در قرآن

1. انتساب کيد به خداوند

2. انتساب کيد به خداوند و به منافقان

3. انتساب کيد به حضرت يوسف

4. انتساب کيد به شيطان

بخش پنجم: فرق حيله و امور مشابه

مبحث اول: فرق حيله و تدليس

گفتار اول: معناي لغوي تدليس

گفتار دوم: معناي اصطلاحي تدليس

مبحث دوم: فرق حيله و توريه

گفتار اول: معناي لغوي توريه

گفتار دوم: معناي اصطلاحي توريه

گفتار سوم: حکم توريه

مبحث سوم: حکم حيله

گفتار اول: از نظر جواز

گفتار دوم: از نظر صحت

گفتار سوم: ملاک حرمت حيله

گفتار چهارم: دلالت نصّ خاص بر خلاف مقتضاي قاعده در حيله

گفتار پنجم: مقتضاي قاعده در حيله از نظر صحت (ثأثير و عدم تأثير)

نتيجه

فصل دوم: جريان حيله‌هاي شرعي در ابواب مختلف فقه

بخش اول: حيله در عبادات

مبحث اول: حيله در باب طهارت

گفتار اول: حيله براي درمان حالت وسواسي

گفتار دوم: حيله در تأخير انداختن عادت ماهيانه

مبحث دوم: حيله در باب صوم

مبحث سوم: حيله در باب حج

مبحث چهارم: حيله در باب خمس

گفتار دوم: احتساب دَين مستحق به جاي خمس

مبحث پنجم: حيله در باب زکات

گفتار اول: حيله در تعلق و پرداخت زکات نقدين (طلا و نقره)

گفتار دوم: حساب کردن دَين فقير به جاي زکات

گفتار سوم: حيله‌ي دست‌گردان کردن زکات

مبحث اول: ‌حيله در باب رضاع

مبحث دوم: حيله در باب شفعه

گفتار اول: حيله هبه کردن

گفتار دوم: فروختن سهم خود که صد درهم ارزش دارد به هزار درهم

بخش سوم: حيله در باب عقود

مبحث اول: حيله در باب بيع

گفتار اول: حيله‌ي اسقاط خيار

گفتار دوم: حيله در باب بيع صرف نقدين

مبحث دوم: حيله در باب خريد و فروش کنيز

مبحث سوم: حيله در باب دَين

گفتار اول: معناي اصطلاحي دَين

گفتار دوم: اسباب دين

گفتار سوم: حيله‌هاي رايج

مبحث چهارم: حيله در باب رهن

حيله‌ي وکالت در قبض عين غايب

مبحث پنجم: حيله در باب سبق و رمايه

مبحث ششم: حيله در باب شرکت

تعريف شرکت

گفتار اول: حيله‌ي اشتراط سود بيشتر يا ضرر کمتر

گفتار دوم: اشتراط مشارکت در سود تنها

گفتار سوم: حيله براي اشتراط تأجيل

مبحث هفتم: حيله در باب مزارعه

مبحث هشتم: حيله در باب نکاح

گفتار اول: عقد موقت با فرزند خردسال ديگري

گفتار دوم: وادار کردن فرزند به ازدواج با زني که شوهرش قصد ازدواج با او دارد

گفتار سوم: اظهار ارتداد

گفتار چهارم: طلاق دادن بدون دخول

مبحث نهم: حيله در باب وکالت

گفتار اول: ماهيت و حقيقت وکالت

گفتار دوم: حيله در تبديل عقد وکالت به عقد لازم

گفتار سوم: حيله در تعليق وکالت

گفتار چهارم: حيله در خريد وکيل

گفتار پنجم: شهادت وکيل به نفع موکل خود

گفتار ششم: شرط ضمان بر وکيل

مبحث دهم: حيله در ضمانت و کفالت

گفتار اول: حقيقت ضمانت و کفالت

گفتار دوم: حيله به منظور جايز کردن ضمانت و کفالت

مبحث يازدهم: حيله در عقد حواله

گفتار اول: حقيقت حواله

گفتار دوم: حيله در باب حواله

بخش چهارم: حيله در باب ايقاعات

مبحث اول: حيله در باب طلاق

گفتار اول: حقيقت طلاق

گفتار دوم: حيله‌ي عدم قصد

مبحث دوم: حيله در باب يمين

گفتار اول: حقيقت يمين

گفتار دوم: حيله عدم قصد

نتيجه

فصل سوم: ربـا

بخش اول: پيشينه‌ي ربا

مبحث اول: ربا در جهان

مبحث دوم: ربا در اديان

1. ربا در آيين برهمايي

2. ربا در آيين زرتشت

3. ربا در آيين يهود

4. ربا در مسيحيت

5. ربا در اسلام

بخش دوم: معناي لغوي و اصطلاحي ربا

مبحث اول: معناي لغوي ربا

مبحث دوم: استعمال ربا در قرآن در معناي لغوي آن

مبحث سوم: ربا در اصطلاح قرآن

مبحث چهارم: ربا در اصطلاح فقيهان

بخش سوم: رباي قرضي

مبحث اول: حقيقت رباي قرضي

گفتار اول: حقيقت زيادي

گفتار دوم: حقيقت قرض

مبحث دوم: اشکال در حقيقت رباي قرضي

مبحث سوم: حقيقت رباي جاهلي

گفتاراول: رباي رايج بين يهوديان

گفتاردوم: رباي رايج در بين مسيحيان

گفتار سوم: رباي ماهيانه‌ي مشروط (رباي نسيه)

گفتار چهارم: ربا در قرض درهم و دينار

گفتار پنجم: ربا در بيع نسيه

گفتار ششم: ربا در بيع سلف

گفتار هفتم: گرفتن سنّ بالاتر در حيوان

گفتار هشتم: ربا در برابر تمديد مهلت

گفتار نهم: دو برابر کردن مبلغ دَين در برابر تمديد مدت

گفتار دهم: ربا در قرض مصرفي

گفتار يازدهم: ربا در قرض‌هاي توليدي و تجاري

بخش چهارم: رباي معاملي

مبحث اول: حقيقت رباي معاملي

حدود و شرايط رباي معاملي

مبحث دوم: رباي معاملي در روايات

مبحث سوم: تعريف رباي معاملي

گفتار اول: اتحاد در جنس (هم‌جنس بودن)

گفتار دوم: مکيل و موزون

گفتار سوم: معدود

گفتار چهارم: معيار مکيل و موزون

گفتار پنجم: شک در مکيل و موزون يا معدود بودن اجناس

گفتار ششم: عموميت رباي معاملي

بخش پنجم: حکم ربا

مبحث اول: حکم ربا در قرآن

مبحث دوم: حکم ربا در روايات

مبحث سوم: خروج از حرمت ربا

گفتار اول: خروج حکمي از حرمت ربا

گفتار دوم: خروج موضوعي از حرمت ربا

فصل چهارم: حيلـه‌هاي ربا

بخش اول: پيشينه‌ي بحث حيله‌هاي ربا

بخش دوم: اشکالات عمومي وارد بر حيل‌هاي ربا

اشکال اول

جواب

اشکال دوم

الف. ظلم

ب. جلوگيري از خير خواهي و نيکوکاري

ج. فساد اموال

جواب اول

اشکال به جواب اول

جواب دوم

اشکال سوم

جواب

اشکال چهارم

جواب

اشکال پنجم‌

جواب

اشکال ششم

جواب

اشکال به روايات

جواب

اشکال هفتم

روايت يونس شيباني

جواب

روايت نهج البلاغه

جواب

اشکال هشتم

جواب

اشکال نهم

جواب

بخش سوم: حيله‌هاي رباي معاملي

حيله‌هاي رباي معاملي

مبحث اول: ضميمه کردن متاع غير هم‌جنس به ثمن يا مثمن

گفتار اول: حکم بيع بالضميمه، تعبدي است يا بر طبق قواعد است؟

گفتار دوم: ادله‌ي جواز حيله‌ي ضميمه

مبحث دوم: واسطه قرار دادن کالاي غير همجنس

گفتار اول: ادله

گفتار دوم: روايات مانع از بيع واسطه

مبحث سوم: هبه‌ي طرفيني

مبحث چهارم: هبه‌ي زيادي

مبحث پنجم: قرض و ابراء

مبحث ششم: صلح مقدار زائد

بخش چهارم: حيله‌هاي رباي قرضي

حيله‌هاي رباي قرضي

مبحث اول: بيع عينه

گفتار اول: ماهيت عينه

گفتار دوم: عينه در روايات

مبحث دوم: خريد و فروش يا هبه به شرط قرض

گفتار اول: ماهيت خريد و فروش يا هبه به شرط قرض

گفتار دوم: بيع محاباتي به شرط قرض

گفتار سوم: اشکال امام خميني

مبحث سوم: ضميمه کردن

اشکال

جواب

مبحث چهارم: اخذ زيادي در برابر قرض

اشکال

جواب

مبحث پنجم: تبديل عمليات قرض به غير قرض

اشکال

جواب

مبحث ششم: گرفتن زيادي در برابر تغيير مکان

مبحث هفتم: تبديل قرض به دَين (خريد و فروش اسکناس)

اشکال

جواب

مبحث هشتم: تبديل قرض به معامله و خريد و فروش ارزهاي مختلف

مبحث نهم: گرفتن زيادي براي شخص ديگري غير از قرض‌دهنده

مبحث دهم: پرداخت زيادي به عنوان حق بيمه‌ي دَين

مبحث يازدهم: بيع الخيار

مبحث دوازدهم: معامله‌ي سفته

گفتار اول: سفته

گفتار دوم: انواع سفته

گفتار سوم: فروش دَين

نتيجه

فهرست منابع

شناسنامه کتاب
راه‌هاى فقهى رهايى از مخالفت با احکام شرع - در این کتاب به بیان و بررسی راه های شرعی رهایی از مخالفت با احکام شرعی پرداخته شده است. 
این مباحث در کتب فقیهان با عنوان حیل شرعی بصورت پراکنده مورد بحث قرار گرفته است و در این کتاب سعی شده مطالب مورد نظر فقیهان در این زمینه جمع آوری و دسته بندی شود.
نویسنده نتیجه گرفته است که تنها راه رهایی از مخالفت با احکام شرعی، تغییر موضوع آنها است و بعضی مصادیق تغییر موضوع را ذکر نموده است.

راه‌هاى فقهى رهايى از مخالفت با احکام شرع

در این کتاب به بیان و بررسی راه های شرعی رهایی از مخالفت با احکام شرعی پرداخته شده است.
این مباحث در کتب فقیهان با عنوان حیل شرعی بصورت پراکنده مورد بحث قرار گرفته است و در این کتاب سعی شده مطالب مورد نظر فقیهان در این زمینه جمع آوری و دسته بندی شود.
نویسنده نتیجه گرفته است که تنها راه رهایی از مخالفت با احکام شرعی، تغییر موضوع آنها است و بعضی مصادیق تغییر موضوع را ذکر نموده است.
خواندن بیشتر...
زبان : فارسی مؤلف : سيد محمدرضا فياضى موضوع : فقهی در تاریخ : ۱۳۹۴/۰۵/۱۱