جلسه پنجم  5-7-95

بسم الله الرحمن الرحیم

در بحث گذشته تعریفی از رسانه دینی شد. پیرو این مطلب که درست است که رسانه در غرب متولد شده و در خدمت ترویج بی دینی و یا ضد دینی فعالیت کرده، اما این به این معنا نیست که ما نتوانیم از رسانه در راه دین و خدمت به دین استفاده بکنیم. اگر رسانه را ابزار بدانیم که ابزاری ایست که می تواند مفاسد و مصالح داشته باشد. این جور نیست که فساد محض از این ابزار بدست بیاید. و اگر نظریه مارشال مک لوهان را بپذیریم که رسانه خودش پیام و فرهنگ است درست است که این فرهنگ سکولاریستی است و بنای بر این دارند که القا بکنند که جز فرهنگ خوشان فرهنگ دیگری نیست. و بشریت به دنبال فرهنگ سکولاریستی است. اما هنر دین، هنر آموزه های دینی، هنر مبلغان دین این است که فرهنگ دینی را بر فرهنگ بی دینی غالب کنند و کلمه الله هی العلیا را محقق کنند. این یک وظیفه است. اشاره کردیم که اگر امروز رسول خدا ص زنده بودند از این رسانه ها بیشترین بهره را برای تبلیغ دین و گسترش معارف دین و تاسیس فرهنگ دینی و سبک زندگی دینی در جامعه و مدیریت فرهنگ و افکار عمومی جامعه استفاده می کردند و این جور نیست که بفرمایند که چون این ابزاری است یا پیامی است که توسط مشرکین و توسط بی دینان و توسط ضد دینان و دشمنان دین تاسیس و اختراع و خلق شده ما نمی توانیم از آن استفاده کنیم. سیره پیامبر وقتی بررسی می شود آن حضرت از رسانه های موجود در ان زمان که در اختیار مشرکین بود استفاده می کردند. پیامبر حتی از تریبون حج و مسجد الحرام، وقتی که در مکه بودند استفاده می کردند و جایی که پر از بت بود که خدا پرستش نمی شد و اگر مردم به طواف کعبه می آمدند در واقع طواف بت می کردند. هم درون کعبه و بام کعبه و هم در کنار رکنهای کعبه بت بود و خانه کعبه بتکده بود. و لذا در تاریخ قطعی ماست که وقتی که رسول خدا بعد از فتح مکه وارد مسجدالحرام شدند بت ها را شکستند و مشرکین حاضر در مسجدالحرام که ایمان نداشتند تصور می کردند که زمین ممکن است شکاف بردارد و از اسمان سنگ ببارد و خدا قهر کند و دچار حادثه شوند . 
حتی مسلمانان جرئت جسارت به بتها را نداشتند. در تاریخ داریم که دو نفر بعد از ورود به مسجد الحرام بتها را شکستند یکی شخص پیامبر و یک علی ع و یکی از بتهای دسترسی بهش نبود و در جای بلند بود پیامبر به علی ع می فرمایند برو روی شانه من تا دستت به بت برسد و دونفری بت شکنی کردند. آیا رسول خدا فرمود من در اینجا می خواهم فعالیت نکنم و از رسانه مشرکین استفاده نکنم. نه بلکه مسجدالحرام را تبدیل کرد به رسانه بزرگ دین و از این استفاده کردند. مشرکین وقتی زائر و حاجی جدید به مکه می آمد توجیحش می کردند مثل راهنمای توریست ها که سعی می کنند انچه را که خود می خواهند القا کنند این هنر انهاست و فرهنگ تمدنی کشور خود را به توریستها معرفی می کنند. مشرکین دم در مسجد کسانی را گمارده بودند که پنبه در گوش تازه واردها بگذارند که یک جادوگر در مسجد است که با سخن جادو می کند و سحر می کند. یا می گفتند در گوش خود انگشت سبابه بگذارند تا پیام این پیام رسان الهی را از این رسانه مسجدالحرام نشنود. این سیره رسول خدا نشان می دهد که ما موظفیم از رسانه ای که خلق و اختراع شده و بدنبال بی دینی و ضد دینی است، درست بر عکس جهت پدیدآورندگان رسانه استفاده کنیم و برای دین بکار بگیریم. این که بگوییم دست نزن و نجس است اینها گذشت و در قبل از انقلاب هیچ مرجعی اجازه نمی داد ما در خانه از این رسانه های تصویری و صوتی و مجلات استفاده کنیم . مجلات جزو کتب ضاله بودند و رسانه ها هم همین طور و در خانه متدینین تلویزیون نبود. چون نماد فعل حرام بود این آنتن.
اما ما باید از این رسانه در جهت دین استفاده کنیم و رسانه دینی تاسیس کنیم. با همان تعریفی که در جلسه قبل گفتیم این سیره رسول خدا بوده است پس نمی توانیم بگوییم چون تولدش و ایجادش ضد دینی بود پس رسانه دینی نداریم. اینکه بگوییم رسانه دینی معنا ندارد این غلط است. لذا باید تبیین شود که این رسانه دینی وظیفه است بر اساس سیره رسول خدا. یک نمونه هم جمع نمودن هیزم بود. اگر دوربین در زمان رسول خدا بود آیا این ایفای نقش رسول خدا و کارگردانی رسول خدا در آن زمان آیا فیلم برداری نمی شد و می گفتند ابزاری است که توسط دشمن ساخته شده، یقینا از دوربین استفاده می کردند و از ابزار رسانه کمک می گرفتند. نمونه دیگری از استفاده از این گونه ابزارها را اگر در ان زمان بود یقینا آن حضرت استفاده می¬کردند و ائمه همچنین، این دوربین¬های واقعیت مجازی است که اخیرا پدید امده. دوربین های سه بعدی با اپلیکشن های مختلف که کلیپ¬های گوناگون دارد. شما را در خود آن فضا می برد و گاهی به قدری واقعیت بر شما غالب می شود که احساس می کنید که واقعا در آن مکان هستید.
این دوربین یک نمایی از گوشه کار رسول خداست که بین دو انگشت خود را باز کرد و فرمود چه می بینی؟ گفت بهشت را و جایگاهم را. برای اینکه ایمان قلبی مخاطبش کاملا به اوج و صددرصد برسد به او نمایش دادند. علی ع به منطقه غاضریه رسیدند و به اصحاب سرِّ خود نشان دادن بخشی از حادثه کربلا را. این دوربین واقعیت مجازی چکار می کند؟ حضرت با عدم ابزار در آن روز نشان دادند. این دوربین ها با فیلم برداری که قبلا شده است بیننده  را در آن مکان از لحاظ فکری و حسی مجازا قرار می دهد. حضرات نشان دادن که می شود برای نشان دادن پیام و اطمینان کامل قلبی افراد از این امور استفاده کردند.
این دوربین واقعیت مجازی نمونه از آن چیزی است که در اختیار اهل بیت بوده است چون این دوربین ها از آینده خبر نمی دهد. ما یک معلوم بالذات داریم و یک معلوم بالعرض. وقتی که شما می گویید من علم دارم فردا سه شنبه است. علم عارض است و باید یک معلومی باشد تا علم بر ان عارض شود. بنابراین علم ما باید نسبت به یک معلومی باشد. سه شنبه که نیامده پس معلوم ما چیست؟ معلوم بالذات صورت ذهنیه اینکه فردا سه شنبه است و یقین دارید فردا سه شنبه است. آنچه هست و الان علم بهش تعلق می گیرد صورت ذهنیه است. انچه بالعرض است صورت خارجیه  است. اگر نظر شما این است که آنچه حضرات نشان می دهند واقعی است یا مجازی؟ واقعی است اما به عنوان معلوم بالذات است نه واقعی خارجی که هنوز محقق نشده، نه بالعرض.
همه انبیا با ابزار روز خود آمدند. حضرت موسی ع می آید در برابر ساحران بزرگ با یک چیزی که شبیه سحر است ولی معجزه است طرف شده و مقابله می کند. مقابله با جهانی که پر از تسلیحات عظیمی است که جهان تا به حال بخود ندیده لازم است تا با ان قدرت خدایی می توانم ابزارهای تسلیخاتی شما را از بین ببرم. لذاست که می بینید تسلیم حضرت می شوند. از این ابزارها حضرت کمک می گرفتند و این رسانه ها یکی از ابزارهای گسترش دین و معارف و تاسیس فرهنگ دینی و ایجاد و مدیریت افکار عمومی بهره برداری می نمودند و چون در آن زمان نبوده در سیره پیامبر دیده می شود که نشان می دهد انها تصویری و نمایشی عمل کردند و در موارد خاص بوده که نمی شده برای همه این کار را بکنند. من جایی ندیدم و حدس خودم هست که ابا عبدالله الحسین در قبل از محرم الحرام 24 ذی حجه یا بعدش بوده قبل از ورود به کربلا در ملاقات با زهیر که منقلبش کردند من حدس می زنم که حضرت از همین دوربین واقعیتِ واقعی که مشابهش دوربین واقعیت مجازی است استفاده کرده اند. والا با یک سخن نمی شود کسی را که مذهبش غیر شیعی است و عثمانی مذهب است این شخص را در عرض چند دقیقه منقلبش کنند حضرت به او چیزی را نشان دادند که او را منقلب کرد چی بود؟ نمی دانیم. گذشته و یا آینده و یا بهشت وجهنم.  به همسرش می گوید تو را طلاق می دهد تا تو را پس از شهادت اذیت نکنند و چی می شود که زهیر یکی از فرماندهان اصلی ارتش امام حسین ع می شود همچون حبیب و ابالفضل العباس. برای انقلاب درونی زهیر حضرت از چه بهره برده است؟ دیدن معجزه ارزش زهیر را پایین نمی آورد. خود ابراهیم ع می گوید رب ارنی کیف تحی الموتی به من نمایش بده، بله ایمان دارم ولکن لیطمئا قلبی. معجزات برای همین است. بله رتبه کسی که بدون دیدن معجزه ایمان می آورد به پیامبر این بهتر است ولی این دلیل نیست که اگر با معجزه ایمان اورد این ایمان او ارزش ندارد. بعضی معجزه را دیده و ایمان نمی اوردند و می گفت اگر پیغمبر هستی اگر سوسمار گفت تو پیامبری من هم شهادت به پیامبری تو می دهم. ایا این قبول نیست؟ چرا قبول است. زهیر را نمی شود از اردوگاه عثمانی بیاوری در لشگر حسین ع مگر با... او سخنرانی اش در تاریخ کربلا در شب عاشورا ثبت شده است و می گوید اگر چندین بار بکشند دست از تو برنمی داریم. او چه دیده؟ حدس من این است که قطعا معجزه دیده است. پیامی که در نمایش و تصویر می شود به مخاطب نشان داد و تاثیر گذاری کرد در نوشتاری و گفتاری نیست. نمایش تصویری از برپایی قیامت برای حضرت ابراهیم برای بدست آوردن ایمان مخاطبان است نه ایمان خود حضرت. حضرات در زندگی شخصی خودشان از معجزه استفاده نمی کردند در قضاوت هم همین طور. اما در کار تبلیغ دین از معجزه استفاده کرده اند. نگفتند ما پیغمبریم و معجزه نداریم و هر کجا از آنها خواسته شد معجزه آوردند. اعتراض می کردند که پیغمبر در بازار چه می کند؟
ما نمی خواهیم بگوییم که معجزه یک رسانه است. بلکه در انبیا به این معناست که هر امر خارق العاده که کسی نمی تواند داشته باشد با ادعای خاص پیغمبری. شما در مورد ائمه هدی می بینید که مقدار معجزاتشان بقدری است که دلیل قطعی اثبات ولایت آنهاست. سیره رسول خدا و ائمه این است که از رسانه های در اختیار به خوبی استفاده کردند و رسانه ای جدیدی را مثل مأذنه و اذان و زیارت ایجاد کردند. یکی از رسانه های مهم که امام صادق خیلی تلاش کردند برای شیعه وجود داشته باشد زیارت ائمه است و همین زیارت اربعین است که نماد شیعه شده است.
 و الحمد لله رب العالمین