جلسه یازدهم 10-8-95

بسم الله الرحمن الرحیم

بحث در رکن دوم فرهنگ سازی توسط رسانه دینی بود. عرض کردیم رکن دوم از بین بردن فرهنگ منحط و غلط و جاهلی و بی دینی و سکولاریستی است. (نهی از منکر پس از امر به معروف به عنوان دومین هدف رسانه دینی است).  آداب و رسومی که در جامعه موجود رایج شده و این اداب برخواسته از ضد دین هست، ضد ارزشهاست و ضد اخلاق هست اینها باید زدوده بشود و به عنوان منکر و زشتی و ناهنجار نه به عنوان هنجار به جامعه معرفی بشود. در بعضی از ایات قرآن کریم داریم و می بینیم که به بعضی از این هنجارها و فرهنگ ها و رسوم و آداب قرآن کریم پرداخته و فرموده که اینها مربوط به اسلام نیست و به عنوان فرهنگ مورد پذیرش اسلام نیست. آیه 2 سوره مجادله می‌فرماید: «الَّذينَ يُظاهِرُونَ مِنْکُمْ مِنْ نِسائِهِمْ ما هُنَّ أُمَّهاتِهِمْ إِنْ أُمَّهاتُهُمْ إِلاَّ اللاَّئي‏ وَلَدْنَهُمْ وَ إِنَّهُمْ لَيَقُولُونَ مُنْکَراً مِنَ الْقَوْلِ وَ زُوراً وَ إِنَّ اللَّهَ لَعَفُوٌّ غَفُورٌ» «کسانى از شما که همسرانشان را با ( ظِهار ) چون مادران خویش مى شمرند ، آنان مادرانشان نیستند .....» مبارزه می کند با یک فرهنگ غلط جامعه که جزو فرهنگ جامعه جاهلی به عنوان یک قانون و حق و حتی یک ارزش می دانستند. فقط مادر انسان آن کسی است که او را متولد کرده است و انچه که در فرهنگ جاهلی بود این چیزی را که به اعتقاد دارند و پایبند هستند قول باطل است و این سخن سخن منکر هست و حرف نادرستی است. قرآن کریم این رسانه معجزه گر رسول خدا شدیدا مبارزه می کند با اداب و رسوم زمان جاهلیت.
همچنین در آیه 12 سوره ممتحنه آمده است، پیامبر اکرم(ص) زمانی که می‌خواهد بیعت زنان را بپذیرد، از آنها می‌خواهد تا فرهنگ فساد و فرهنگ منحط موجود در میان اقوام جاهلیت را کنار بگذارند و دیگر اعمالی همچون فرهنگ بی‌بند و باری، اسراف، سرقت و بهتان را مرتکب نشوند و قول دهند تا از معروف نافرمانی نکنند. «يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ إِذَا جَاءَكَ الْمُؤْمِنَاتُ يُبَايِعْنَكَ عَلَىٰ أَنْ لَا يُشْرِكْنَ بِاللَّهِ شَيْئًا وَلَا يَسْرِقْنَ وَلَا يَزْنِينَ وَلَا يَقْتُلْنَ أَوْلَادَهُنَّ وَلَا يَأْتِينَ بِبُهْتَانٍ يَفْتَرِينَهُ بَيْنَ أَيْدِيهِنَّ وَأَرْجُلِهِنَّ وَلَا يَعْصِينَكَ فِي مَعْرُوفٍ ۙ فَبَايِعْهُنَّ وَاسْتَغْفِرْ لَهُنَّ اللَّهَ ۖ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ» چنانچه قول دهند و تعهد بدهند که این امور وفرهنگ های ضد ارزش و غلط را کنار بگذارند  تو با انها بیعت کن و خدا هم آمرزنده و مهربان است. خداوند در این آیه بدنبال این است که بگوید اگر زنی بخواهد زن با ایمان باشد باید در جامعه معروف را پیاده کند و منکرات را کنار بگذارد. واژه نهی از منکر در هیچ جا قبل از واژه امر به معروف نیامده است. فرهنگ آن چیزی است که مربوط به اعمال اجتماعی است نه فردی. قرآن کریم به دنبال آن است که در کنار تأسیس فرهنگ دینی و ساخت فرهنگ جامعه، فرهنگ منحط را نیز از بین ببرد. عرض شد این کار یکی از اهداف مهم رسانه دینی است و پیام رسانه دینی است و به آیه 41 سوره حج نیز مراجعه شود این امر به معروف و نهی از منکر را قرآن کریم وظیفه حاکمیت می‌داند که همان طور که گفته شد تأسیس رسانه‌ دینی هم از وظایف حکومت اسلامی می باشد. «الَّذينَ إِنْ مَکَّنَّاهُمْ فِي الْأَرْضِ أَقامُوا الصَّلاةَ وَ آتَوُا الزَّکاةَ وَ أَمَرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَوْا عَنِ الْمُنْکَرِ وَ لِلَّهِ عاقِبَةُ الْأُمُورِ» کسانی که ما انها را حاکمیت دادیم و حکومت الهی بدستشان افتاد «أَقامُوا الصَّلاةَ وَ آتَوُا الزَّکاةَ وَ أَمَرُوا بِالْمَعْرُوفِ وَ نَهَوْا عَنِ الْمُنْکَرِ» دنبال تحقق این باشند که منکر از جامعه برچیده شود تا اینکه یک جامعه دینی و اسلامی ساخته شود و این کار را حاکمیت دینی از طریق رسانه می تواند انجام دهد. به همین خاطر در آیه  110 سوره آل‌عمران می فرماید: «کُنْتُمْ خَيْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ تَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ تَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکَرِ وَ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ لَوْ آمَنَ أَهْلُ الْکِتابِ لَکانَ خَيْراً لَهُمْ مِنْهُمُ الْمُؤْمِنُونَ وَ أَکْثَرُهُمُ الْفاسِقُونَ» بهترین ملت و امت، امتی است که فرهنگ معروف را دارا باشد و از منکر دوری کند چرا که چنین فرهنگی، عکس فرهنگی است که منافقین، کفار و شیطان انتظار آن را دارند، از این رو وظیفه رسانه دینی آن است که آثار مفید معروف و آثار سوء منکر را برای آحاد جامعه نمایان سازد. و در آیه 70 سوره توبه عرض کرد که وَ الْمُؤْمِنُونَ وَ الْمُؤْمِناتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِياءُ بَعْضٍ يَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ يَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکَرِ.... جامعه مورد هدف نفاق، عکس جامعه مورد هدف خدا و پیامبر و دین هست. منافق امر به منکر می کند و نهی از معروف و همانطور که ملاحظه بکنید می بینید که رسانه هایی که در دستان کفار و منافقین است تلاش می کنند که منکرات را در جامعه نهادینه کنند و منکر را به عنوان ارزش در یک جامعه پیاده سازی کنند حتی به نام آزادی بشر می آیند همجنس گرایی را یک قائده عقلایی معرفی می کنند.
ما در بحث روشهای انتقال پیام بعدا متذکر خواهیم شد که چه روشهایی برای انتقال پیام موثرتر است.
امام عسكرى سلام الله علیه فرمودند: جُعِلَتِ الْخَبَائِثُ فِي بَيْتٍ وَ جُعِلَ مِفْتَاحُهُ الْكَذِبُ. همه پليدى ها را در خانه اى نهادند و كليد آن، دروغ است. بحارالانوار(ط-بیروت) ج 69 ، ص 263 .


و این از طریق رسانه امکان دارد که معروف را نشان دهد و یا منکری را قبحش را نشان دهد. منافقان و کفار و شیاطین به دنبال ترویج فرهنگ منکر در جامعه هستند و چیز بد را خوب جلوه می دهند و همواره مسیر منکر را پیشنهاد می‌دهند، حتی از واژه ها هم به عکس استفاده می کنند مثلا کاملا بر عکس حقوق بشر و آزادی و دموکراسی عمل می کنند و این جزو برنامه هایشان است و در سوره نور آیه 21  قرآن کریم می فرماید: «يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا لا تَتَّبِعُوا خُطُواتِ الشَّيْطانِ وَ مَنْ يَتَّبِعْ خُطُواتِ الشَّيْطانِ فَإِنَّهُ يَأْمُرُ بِالْفَحْشاءِ وَ الْمُنْکَرِ وَ لَوْ لا فَضْلُ اللَّهِ عَلَيْکُمْ وَ رَحْمَتُهُ ما زَکي‏ مِنْکُمْ مِنْ أَحَدٍ أَبَداً وَ لکِنَّ اللَّهَ يُزَکِّي مَنْ يَشاءُ وَ اللَّهُ سَميعٌ عَليمٌ» ای مومنین از گام هایی که شیطان در آن مسیر حرکت می کند برای ساختن فرهنگ غلط و کفر و ضد دینی پیروی نکنید و شیطان به دنبال ترویج فرهنگ منکر در جامعه است و همواره مسیر منکر را پیشنهاد می‌دهد،  بنابراین کسانی که مسیر منکر را در پیش می‌گیرند، گویا رهبری شیطان را پذیرفته‌اند.
به تعبیر دیگر در رکن دوم فرهنگ‌سازی توسط رسانه دینی، یک مقوله بزرگ جنگ‌نرم و مقابله با تهاجم فرهنگی خوابیده است. لذا کار فرهنگی اساسی که توسط رسانه انجام می‌شود یکی از ارکانش نهی از منکر است، یعنی مبارزه با تهاجم فرهنگی و مبارزه با فرهنگ منحط شیطانی و نفاق و کفر.
نکته بعد اینکه در سال قبل هم اشاره کردیم این است که در این تهاجم فرهنگی دشمن، ما باید با رسانه دینی توسط نهی از منکر، با تهاجم فرهنگی مقابله کنیم و اگر دشمن در این نبرد فرهنگی موفق نشود‌، بی‌شک دست به جنگ سخت خواهد زد. بله اگر با جنگ نرم جامعه را تغییر داد دیگر نیازی به حمله نظامی و سخت ندارد. همان طور که خداوند متعال در سوره آل‌عمران، آیه 21 به آن اشاره نموده است «إِنَّ الَّذينَ يَکْفُرُونَ بِآياتِ اللَّهِ وَ يَقْتُلُونَ النَّبِيِّينَ بِغَيْرِ حَقٍّ وَ يَقْتُلُونَ الَّذينَ يَأْمُرُونَ بِالْقِسْطِ مِنَ النَّاسِ فَبَشِّرْهُمْ بِعَذابٍ أَليمٍ.» عده ای بر علیه پیام رسول خدا تهاجم کردند او را ساحر و العیاذ بالله دیوانه خواندند و تبلیغات علیه او کردند که به دنبال کسب قدرت است و فعالیت ضد دینی کردند و وقتی دیدند فایده ندارد قصد جان پیغمبر کردند و جنگ ها عموما در مدینه رخ می دهد چون جنگ نرم علیه پیغمبر جواب نداد و این ایه همین را می گوید که قصد دارند پیام رسان الهی را بکشند و بقیه پیام رسانان را هم. وَ يَقْتُلُونَ الَّذينَ يَأْمُرُونَ بِالْقِسْطِ مِنَ النَّاسِ... و یکی از مصادیق معروف قسط است و حاکمیت دینی اصلا برای برپایی قسط و عدل می باشد و دست به قتل می زنند.
تا اینجا مسلم شد که مسیر هدف گذاری پیام دینی و رسانه دینی چیست. پایه های ان مشخص شد که اگر بخواهد درست عمل بکند باید فرهنگ سازی بکند و پایه های فرهنگ سازی، معرفی معروف، مشخص کردن و نهادینه کردن معروف و زدودن منکر و تبیین منکر و فرهنگ منحط است .
نکته پایانی اینکه رسانه دینی پس از معرفی معروف و زدودن منکر، و از بین بردن فرهنگ منحط، وظیفه آن تمام نمی‌شود، چرا که از این پس رسانه دینی موظف است تا از دستاوردهای دینی خود محافظت کند و فرهنگ و سبک زندگی دینی به دست آمده را از تهاجم حفظ کند. دشمن که بیکار نیست که بله خوب رسانه دینی شما فرهنگ منحط را از بین برد پس فرهنگ ملت مسلمان و سبک زندگیشان دینی شد و دیگر کاری نمی شود کرد. خیر تازه تهاجم فرهنگی آنها شروع می شود. تا قبل از اینکه شما فعالیت کنید بر علیه فرهنگ منحط، آنها تهاجم ندارند ولی بعد از سقوط و از بین بردن فرهنگ ضد دینی توسط شما، چون مورد حمله قرار گرفته اند، تلاش کرده و تهاجم می کنند و نهی از منکر بخشیش در مقابله با تهاجم است. به این تعبیر که نهی از منکر هم برای رفع منکر است هم برای دفع منکر. نهی از منکر یک وقت فرهنگ منحط را از بین ببرد می شود رفع منکر مثل بی حجابی و فساد اقتصادی هست، غیبت و .... آداب و رسوم و فرهنگ زمان طاغوت رفعش به نهی از منکر است و با تلاش و برپایی انقلاب از بین می رود و جای ان را فرهنگ دینی و قرآنی پر می کند. و یک وقت نهی از منکر جلوی ایجاد و تحقق منکر را می گیرد و دفع منکر می کند. نهی از منکر که با پیشگیری و دفع از منکر باشد این مهمتر از رفع از منکر است. حکومت و حاکمیت وظیفه دارد جلوی آنچه حرام است را بگیرد و رسانه دینی وظیفه اش دفع منکر و جلوگیری و مقابله با تهاجم فرهنگی دشمن است چون دشمن بدنبال تبدیل فرهنگ ما به فرهنگ فحشا و منکر است.
والحمد لله رب العالمین