اگر معروف در جامعه تبدیل به یک رفتاری عمومی گردد فرهنگ دینی ایجاد خواهد شد. هدف رسانه ساختن جامعه است. از این رو ایجاد فرهنگی دینی در جامعه مستلزم امر به معروف است. ساختن فرهنگ صحیح، قرآنی و دینی در جامعه یک هدف است و این هدف به وسیله امر به معروف محقق میشود. لذا رسانه دینی این مهم را در پیامش دنبال میکند تا آنکه معروف به یک فرهنگ در زندگی آحاد مردم جامعه تبدیل شود. هدف از امر به معروف، ایجاد انگیزه و راهنمایی جامعه به سوی معروف است.
جلسه هشتم 1-8-95
بسم الله الرحمن الرحیم
اولین هدف جزئی در زیر مجموعه هدف اصلی و کلان رسانه دینی، فرهنگ سازی برای جامعه است. بر این باوریم که رسانه می تواند در جامعه اسلامی فرهنگسازی کند.
آیات:
آیه 104 سوره آلعمران «وَ لْتَکُنْ مِنْکُمْ أُمَّةٌ يَدْعُونَ إِلَي الْخَيْرِ وَ يَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ يَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکَرِ وَ أُولئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ» امر به معروف و فراخوانی به سوی امر نیک را به همه مردم توصیه نمیکند، بلکه میفرماید: وَ لْتَکُنْ مِنْکُمْ بخشی از مردم این وظیفه را دارند و برخی از مردم میتوانند فعالیت فرهنگی بکنند و فرهنگ جامعه را بسازند. از این رو مهمترین نهادی که میتواند این کار را انجام دهد، رسانه دینی است. دعوت به خیر که این هدف کلان است و امر به معروف هدف جزیی تر رسانه دینی است. خیر عام تر از معروف است. پیام رسانه باید ناظر به هدایت و دعوت مردم به انجام معروف باشد.
پیام رسانه باید هدفش دنبال کردن ارائه معروف باشد. پس رسانه دینی وظیفه فرهنگسازی جامعه و امر به معروف را عهده دار است. خداوند متعال در قرآن کریم(110 آل عمران) میفرماید: «کُنْتُمْ خَيْرَ أُمَّةٍ أُخْرِجَتْ لِلنَّاسِ تَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ تَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکَرِ وَ تُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ لَوْ آمَنَ أَهْلُ الْکِتابِ لَکانَ خَيْراً لَهُمْ مِنْهُمُ الْمُؤْمِنُونَ وَ أَکْثَرُهُمُ الْفاسِقُونَ» و بدان معناست که بهترین گروه از مسلمانان کسانی هستند که امر به معروف میکنند. البته از این آیه وجوب برداشت نمی شود همچون آیه اول که صراحت به وجوب دارد. اما وجوب کفایی از آن فهمیده می شود. آیات دیگری هم داریم که موید مطلب بالاست.
از دیگر موارد نشان دهنده اهمیت امر به معروف آیه 17 سوره لقمان است. حضرت لقمان در این آیه فرزند خود را پس از اقامه نماز، به معروف سفارش میکند و میفرماید: «يا بُنَيَّ أَقِمِ الصَّلاةَ وَ أْمُرْ بِالْمَعْرُوفِ وَ انْهَ عَنِ الْمُنْکَرِ وَ اصْبِرْ عَلي ما أَصابَکَ إِنَّ ذلِکَ مِنْ عَزْمِ الْأُمُورِ»
همچنین خداوند متعال در آیه 71 سوره توبه میفرماید: «وَ الْمُؤْمِنُونَ وَ الْمُؤْمِناتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِياءُ بَعْضٍ يَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ يَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکَرِ وَ يُقيمُونَ الصَّلاةَ وَ يُؤْتُونَ الزَّکاةَ وَ يُطيعُونَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ أُولئِکَ سَيَرْحَمُهُمُ اللَّهُ إِنَّ اللَّهَ عَزيزٌ حَکيمٌ» مردان و زنان با ایمان بر یکدیگر ولایت دارند، از این رو یکدیگر را به کار شایسته فرمان مى دهند و.....
فی الجمله فرهنگ، نگرش فکری، عملی و رفتاری انسان در جامعه است و اگر نگرش فکری، عملی و رفتاری انسان عمومی شود، فرهنگ جامعه تشکیل خواهد شد.
اگر معروف در جامعه تبدیل به یک رفتاری عمومی گردد فرهنگ دینی ایجاد خواهد شد. هدف رسانه ساختن جامعه است. از این رو ایجاد فرهنگی دینی در جامعه مستلزم امر به معروف است. ساختن فرهنگ صحیح، قرآنی و دینی در جامعه یک هدف است و این هدف به وسیله امر به معروف محقق میشود. لذا رسانه دینی این مهم را در پیامش دنبال میکند تا آنکه معروف به یک فرهنگ در زندگی آحاد مردم جامعه تبدیل شود. هدف از امر به معروف، ایجاد انگیزه و راهنمایی جامعه به سوی معروف است.
روایات:
از این جمله است، روایت پیامبر اکرم(ص) «مَنْ اَمَرَ بَالْمَعْرُوفِ وَ نَهى عَنْ المُنْكَرِ فَهُو خَليفَةُ اللّه ِ فى أَرْضِهِ و خَليفَةُ رَسُولِ اللّه»ِ هدف کلانی که خداوند متعال و همه انبیای الهی به دنبال آن بودند امر به معروف بود. همان گونه که در این روایت به کسی که امر به معروف میکند به خلیفت الله و جانشین خداوند بر روی زمین تعبیر شده است. پیامبر اکرم(ص) یک پیامرسان بود و پیام رسان باید توسط پیامش جامعه را به سوی معروف امر و راهنمایی کند.
صرف معرفی و بیان معروف از جانب پیامرسان کافی نیست و پیامرسان علاوه بر معرفی معروف باید جامعه را به سوی معروف امر و راهنمایی کند و مقصود از امر، ایجاد انگیزه، تحریک و سوق دادن مردم جامعه به انجام معروف است. مستدرک الوسائل ج12 حدیث 13817
روایت دیگر از امیرمؤمنان(ع) است که فرمودند: «غايَةُ الدِّينِ الأمرُ بِالمَعرُوفِ والنَّهيُ عَنِ المُنكَرِ و إقامَةُ الحُدودِ» هدف و غایت نهایی دین امر به معروف است و این بیانگر اهمیت بالای این موضوع است. غرر الحکم جمله 6373
والحمدلله رب العالمین