نشست علمی با عنوان تأملی در مفهوم عدالت جنسیتی در احکام اسلامی95/7/10
پنجاه و چهارمین نشست علمی با عنوان تأملی در مفهوم عدالت جنسیتی در احکام اسلامی به همّت مرکز فقهی ائمه اطهار در صبح شنبه دهم مهرماه سال 1395 برگزار شد.
مقدمه؛ بررسی چرایی تفاوت‌های بین زن و مرد
(تعبدی بودن احکام) و ارزیابی آن
(وجود احکام متغیّر در شریعت) و ارزیابی آن
(عدالت، ملاک احکام) و ارزیابی آن
بیان دیدگاه برگزیده
سخن ما این است اینکه می‌گویند: «الاحکام تابعة للملاکات»، تا اینجا درست است، اما
اشتباه بزرگ این است که این ملاکات را منحصر به عدالت کرده و می‌گویند تمام قضایای
عقلیه به «العدل حسن و الظلم قبیح» برمی‌گردد، این فعل، حسن است؛ «لأنه عدلٌ»، این
فعل، قبیح است؛ «لأنه ظلمٌ». در نتیجه می‌گویند شارع نیز باید همین را در نظر گرفته
باشد. سخن ما این است که چه کسی گفته در تشریع، تقنین و قانون‌گذاری، باید مسأله
عدالت را در نظر بگیریم؟
حال پرسش این است که اگر عدالت نباشد، چه چیزی ملاک است؟
ملاک نخست: گاهی اوقات ملاک، حفظ خود خانواده است (در مسأله «الطلاق بید من اخذ بالساق»، اینجا یک شبههای هم هست که در عقد نکاح طرف ایجاب زن است و او مهم‌تر از طرف مقابل است، اما چگونه است که در طلاق، اختیار به دست مرد آمد؟ خود این هم یک شبههای است). اگر کسی گفت شارع برای اینکه طلاق در جامعه کمتر واقع شود، روی آن احاطه علمی که به بشر دارد و تا روز قیامت را می‌بیند کمتر واقع می‌شود، اختیار طلاق را به دست مرد داده است. در اینجا کاری به عدالت شارع هم ندارد و در اینجا، قلة الطلاق مطلوب است. کسی توجیه نکند که این هم از مصادیق عدالت است و شارع حفظ خانواده و قلة الطلاق یکی از ملاکاتش است.