موضوع نشست : ماهیت شناسی فقه اجتماعی

ماهیت شناسی فقه اجتماعی        استاد حجت الاسلام و المسلمین مبلغی 1394/10/10

فقه الجامعه یا فقه المجتمع یک ضرورت است که حوزه باید زودتر به این مسائل می پرداخت.لذا امروزه ضرورت پرداختن جدی و روش مند به این موضوع کاملا احساس می شود.

ایشان ابتدا به تعریف آن پرداختند وفرمودند: فقه جامعه عبارت است از پرداختن فقهی به رفتارهای اجتماعی از آن حیث که اجتماعی هستند. در ادامه به جامعیت ومانعیت تعریف پرداختند.

ایشان به خلأ نظریه فقهی در ارتباط با مسائل کلان اجتماعی پرداختند وفرمودندکه نظریه فقهی به باید ونباید توجه ندارد بلکه می گوید که هنجارهای اسلامی اینها هستند.

بنابراین فقه جامعه ،معطوف است به جوانب رفتاری وموضوعات مربوط به آن .ازاین رو موضوع یا فی نفسه رفتار است ویا جوانب رفتاری به آن تعلق می گیرد مثل فرهنگ جامعه که چه رفتارهایی فرهنگ می سازد وچه رفتارهایی را باید در قبال فرهنگ داشته باشیم.

درادامه ایشان به مانعیت تعریف فقه الجامعه یا فقه المجتمع پرداختند وبیان داشتندکه این تعریف موارد چندی را از دایره تعریف خارج می کند:

1-التزام به رعایت نسبت به نگاه های اجتماعی در موضوعات مختلف.

داشتنن نگاه اجتماعی یک عنصر روشی است وباید در فقه این نگاه اجتماعی باشد ولی این نگاه اجتماعی ، فقه الجامعه یا فقه المجتمع نیست.فقه جامعه، یک رشته است نه یک عنصر روش در استنباط.

2- فقه التربیه وفقه الاقتصاد و...این فقه ها از این تعریف خارج می شوند.

3-رفتارهای فردی نیز ازاین تعریف خارج است.