«نشست نسب و آثار آن در باروری مصنوعی»
نظریه پرداز: آیت الله محمد قائنی
ناقد: حجت الاسلام و المسلمین دکتر سید علی علوی قزوینی
دبیر علمی : حجت الاسلام والمسلمین محمد مهدی کریمی نیا
تاریخ برگزاری: 01/ 08 /1387
در ابتدای جلسه حجت الاسلام والمسلمین کریمی نیا(دبیر علمی) ضمن خیرمقدم به فضلا شرکت کننده در این نشست به ارائه بحث نسب از لحاظ فقهی و حقوقی و ارتباط آن با فرزندی که به روش تلقیح مصنوعی متولد میشود که آیا احکام نسب به این گونه موالید مترتب میشود؟ با اینکه هیچگونه نسبت شرعی بین فرزندی که به دنیا میآید با پدر و مادرش وجود ندارد.
و اینکه در ایجاد فرزند از طریق اسپرم و تخمک که بین صاحبان اسپرم و تخمک هیچگونه رابطه ی نکاح شرعی وجود ندارد و در عین حال مسئله زنا بین آنها محقق نشده است. در این ارتباط پرسش های فراوان فقهی و حقوقی مطرح است.
و در ادامه جلسه حجت الاسلام والمسلمین علوی قزوینی به ایراد سخنرانی پرداختند و ضمن اشاره به مسئله باروریهای مصنوعی که با روشهای مختلف پزشکی از قبیل تلقیح داخل رحمی IUI یا تلقیح خارج رحمی IVF انجام میشود که زوج های نابارور امید به داشتن فرزند در آنها تقویت میشود و این فرزندی که با این روش متولد میشود در بحث نسب یکی نسب پدری و دیگری نسب مادری که تلقیح با اسپرم او صورت گرفته و همچنین پدر این فرزند و میتوان گفت معیار مشروعیت نسب پدری در شریعت همان مشروعیت عرضی است و بنا بر این در تمام باروری های مصنوعی که خارج از نکاح و شبه انجام میشود طفل از نظر پدری متعلق به صاحب اسپرم است و حالا نسبت به نسب مادری که در توضیحات استاد قائنی به بحث خواهیم نشست.
استاد قائنی به ادامه مبحث پرداختند و ضمن تشریح مباحث آقای دکتر علوی مسائل مرتبط با آن و در ادامه فرمودند: اگر ما معیار را مادر نطفه قرار دهیم او مادر است و شوهر آن مادر، شوهر مادر محسوب میشود و این فرزند ربیبه او خواهد بود ولی اگر در فرزندی، ملاک را زایمان قرار دهیم آن فرزندی که زایمان از او صورت گرفته مادرخواهد بود و شوهر آن مادر نسبت به این بچه احکام ربیبه را دارد و بحث پدر نیز تابع همین بحث مادر است و اینطور نیست که بحث جدایی باشد.
و در ادامه سوالاتی از طرف دبیر علمی جلسه جناب آقای کریمی نیا مطرح شد که مربوط به بحث دوشوهری که در اینجا مطرح است(یکی شوهر زنی که صاحب تخمک است و دیگری شوهر کسی که رحم اجاره ای را داشته است که ارتباط این بچه با این دوشوهر چیست؟
و اینکه با توجه به اختلاط میاه که در فقه و روایات مطرح شده است که آیا تلقیح اسپرم و تخمک و قراردادن آن در رحم زن اجاره ای با این مسئله احکام ربیبه و .... آیا منافاتی دارد یا خیر؟
که این مباحث توسط نظریه پرداز جلسه به بحث و بررسی پرداخته شد.