برگزاری سلسله نشست های تخصصی بررسی مقاصد الشریعة

با توجه به اهداف و رسالت علمی مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) در تبیین، ترویج و بالندگی تراث فقهی اهل بیت عصمت علیهم صلوات الله وبا عنایت به اهمیت و حساسیت بحث مقاصد الشریعة به ویژه در ساحت فقه پژوهی و فقاهت، وضرورت ساماندهی به قلمرو،  جایگاه وتأثیر این بحث ، سلسله نشست های علمی تخصصی بررسی و نقد مقاصد الشریعة توسط معاونت پژوهش مرکز فقهی ائمه اطهار (ع)  و با حضور اساتید و صاحب نظران  در مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) در حال برگزاری است.

1. ضرورت

مقاصد شریعت در فقه اهل سنت از جایگاه ویژه ای برخوردار است و حتی به مثابه دانشی خاص نوشتارها وکتاب های متعددی برای تبیین و توسعه آن تدوین شده است. این موضوع مورد توجه  برخی از اندیشمندان ما نیز قرار گرفته  و رویکردهای مختلفی در قبال آن اتخاذ گشته است. در حالی که تنقیح، ساماندهی و انضباط لازم در باره آن صورت نگرفته است. از این رو  موضوعی که گاه به  عنوان ابزار و فرصت بدان نگریسته شده، می تواند تهدیدی در حوزه تحقیقات فقهی و حتی اجتهاد باشد. بدین سان تنقیح مفهوم، ماهیت و تبیین مبانی و گستره این بحث و سامان دهی جایگاه و نقش آن ضرورتی انکار ناپذیر است.

2. اهداف

•    روشن شدن مفهوم، ماهیت و مبانی بحث مقاصد الشریعه و نقد و بررسی آن از منظر فقه امامیه

•    ساماندهی، جلوگیری و یا رفع شبهات طرح شده در باره تاثیر و بهره گیری از مقاصد الشریعه

•    شناسایی دیدگاه های اهل سنت  و نقد و تحلیل مناسب آن ها

•    تدوین  مقالات علمی و نوشتارهای جامع در این موضوع

 

 

 

3. محورها (سوالات اصلی) •    مفهوم وماهیت مقاصد الشریعه و تمایز آن از ملاکات احکام و سایر نهاد های مشابه (مانند: مذاق شریعت، تنقیح مناط، مصالح مرسله و...)•    اقسام مقاصد الشریعه و روش‌های استنباط  آن•    تاریخچه بحث مقاصد الشریعه در فقه شیعه واهل سنت•    دیدگاه های ارائه شده درباره مقاصد الشریعه در فقه •    مبانی و مستندات مقاصد الشریعه و نقد آن ها•    بررسی تأثیر یا عدم تأثیر مقاصد در فقه و اجتهاد 4. شیوه برگزاری نشست هانشست های علمی و تخصصی در فواصل زمانی  یک  تا دوماهه و با حضور اساتید و صاحب نظران منتخب  و در  مرکزفقهی ائمه اطهار(ع) در قم برگزار می شود. در هر جلسه سه تا پنج نفر از حضار به ارائه بحث می پردازند و بقیه می توانند در وقت  تعیین شده آن را نقد نمایند. مقالات و مباحث طرح شده  در مجموعه ای خاص به چاپ می رسد.

 

        نخستین نشست از سلسله نشست های علمی مفهوم شناسی، بررسی و نقد مقاصدالشریعة با حضور بیش از 20 نفر اساتید و صاحب نظران حوزه و دانشگاه  روز پنجشنبه 29/11/1393در محل سالن کنفرانس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع)برگزار گردید.
        در ابتدای این نشست جناب حجت الاسلام و المسلمین خوانساری میر گروه اصول فقه مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) به عنوان دبیر علمی جلسه در سخنانی ضمن خیر مقدم، ابتدا یک معرفی و گزارش مختصری از مرکز فقهی و فعالیت های علمی معاونت پژوهش ارائه نمودند؛ سپس به طرح موضوع نشست و تاریخچه آن به ویژه در اهل سنت پرداختند. در ادامه افزودند که معاونت پژوهش مرکز فقهی ائمه اطهار در چند سال اخیر با توجه به تأکیدات ریاست محترم آن دو طرح تحقیقاتی در زمینه مقاصد الشریعه انجام داده است. یک طرح مفهوم شناسی مقاصد الشریعه اهل‌سنت می باشد که در سال91 توسط اینجانب انجام شده است، و طرح دوم طرح نقد و بررسی مقاصد الشریعه اهل‌سنت است که باز توسط این جانب و محقق گرامی جناب آقای قاسمی انجام گرفته و به پایان رسیده است.

ایشان در پایان صحبت های خویش ابراز امیدواری نمودند که در این سلسله نشست‌ها که امروز جلسه اول آن است سعی می‌شود ابعاد مختلف فقه مقاصدی روشن شود .
دومین سخنران این نشست جناب حجت الاسلام و المسلمین قاسمی از محققین مرکز فقهی و یکی از مجریان طرح محقق و نقد و بررسی مقاصد الشریعه اهل‌سنت بودند که در ضمن سخنانی یک گزارش اجمالی از این طرح پزوهشی انجام یافته در حوزه مقاصد الشریعه ارائه نمودند
در ادامه نشست اساتید محترم: محمد جواد فاضل لنکرانی ابوالقاسم علیدوست، محمد قائنی، حسینی خراسانی، احمدی فقیه یزدی، محمد نجفی یزدی، ایازی، سید مجتبی نورمفیدی، فخار طوسی، از جمله اساتیدی بودند که راجع به موضوع مفهوم شناسی مقاصد الشریعه مطالبی را ارائه نمودند.


اساتید حاضر در این نشست:



1-   حضرت آیت الله فاضل لنکرانی

2-   حضرت آیت الله علیدوست

3-   حضرت آیت الله حسینی خراسانی

4-   حضرت آیت الله فقیه یزدی

5-   حضرت آیت الله قائنی

6-   حضرت حجت الاسلام والمسلمین دکتر علوی قزوینی

7-   حضرت حجت الاسلام والمسلمین صرامی

8-   حضرت حجت الاسلام و المسلمین نور مفیدی

9-   حضرت حجت الاسلام والمسلمین فاضل کاشانی

10-حضرت حجت الاسلام والمسلمین نجفی یزدی

11-حضرت حجت الاسلام والمسلمین نجفی بستانی

12-حضرت حجت الاسلام والمسلمین ایازی

13-حضرت حجت الاسلام والمسلمین فخار طوسی

14-حضرت حجت الاسلام والمسلمین فهیمی

15-حضرت حجت الاسلام والمسلمین مرتضوی

16-حجت الاسلام والمسلمین خوانساری

17-حجت الاسلام والمسلمین نورموسوی

18-حجت الاسلام والمسلمین عباسی

19-حجت الاسلام والمسلمین فیاضی

20-حجت الاسلام والمسلمین قاسمی

21-حجت الاسلام والمسلمین زرقانی

22-حجت الاسلام والمسلمین حسینی خواه

23-حجت الاسلام والمسلمین انصاری

24-حجت الاسلام والمسلمین استاد میرزا

25-حجت الاسلام والمسلمین نورموسوی