مراسم افتتاحیه دروس مرکز فقهی ائمه اطهار(ع) در سال تحصیلی جاری، روز شنبه 25 / 6 / 91 با حضور و سخنرانی حضرت آیت الله استادی دبیر محترم شورای عالی حوزه علمیه و آیت الله حاج شیخ محمد جواد فاضل لنکرانی ریاست مرکز فقهی ائمه اطهار (ع) برگزار گردید.

در این مراسم نخست جناب حجت الاسلام و المسلمین آقای قاضی زاده معاون آموزش مرکز فقهی گزارشی از روند فعالیت‌های آموزشی مقطع سطح و خارج مرکز در سال گذشته و برنامه‌های سال جاری ارائه نمودند. مشروح بیانات ایشان به قرار ذیل می‌باشد؛


ضمن درود به روح پرفتوح بنيانگذار جمهوري اسلامي حضرت امام خميني(ره) و همچنين روح پرفتوح مؤسس اين مرکز فقهي؛ حضرت آيت الله العظمي فاضل لنکراني(ره)؛ عرضه مي‌داريم که اين مرکز در بخش‌هاي مختلف فعاليت دارد.

ابتدا فعاليت اين مرکز فقط در بخش خارج فقه و اصول بود. اما پس از چند سال، بخش سطح نيز ضميمه شد. پس از آن بخش‌‌هاي کلام، معاونت فرهنگي و معاونت پژوهش و همچنين از سال گذشته بخش تفسير هم به اين مجموعه اضافه شد، که همه‌ي اينها فعالانه مشغول خدمت هستند.

خدماتي را که اين معاونتها ارائه دادند در مناطق مختلف مشهود است. بخش فرهنگي که عمده فعاليتش در قسمت سنّي‌نشين کشور است، که فعاليت‌هاي بسياري انجام داده‌اند و هنوز هم بحمدالله مشغول‌اند. قسمت کلام نيز چند سالي است که به صورت تخصصي طلابي را پذيرش مي‌‌کنند و به آموزش آنها مي‌‌‌پردازند. بخش تفسير هم که از سال گذشته به اين مجموعه اضافه شد و بحمدالله امسال با وسعت بيشتري ادامه خواهد داد.

بخش اوليه و اصلي اين مرکز هم که بخش فقه و اصول بوده و از سال 76 شروع به کار کرده و بحمدالله فارغ التحصيلان فراواني را به حوزه ارائه داده که بعضي از آنها مشغول تدريس در سطوح عاليه هستند و بعضي هم از محققين برجسته‌ي مراکز تحقيقاتي در حوزه‌ي قم و قسمت پژوهش همين مرکز مي‌باشند.

همين بخش آموزشي فقه و اصول، در مرکز فقهی مشهد مقدس هم هست و آنجا هم به طور جدي و قوي با همين برنامه مشغول کار است و تقريباً از هر يک از بزرگان مشهد پرسيديم و دوستان و آشناياني که در آنجا مشغولند، فارغ التحصيلان آنجا از اساتيد برتر سطح يک و دو در حوزه‌ي مشهد است که بحمدالله چنين فروغي داشته است.

همچنين در افغانستان هم از بعضي اساتيد افغاني که به آنجا رفت و آمد مي‌کنند وقتي سؤال کرديم، طلبه‌هاي مرکز فقهي ائمه اطهار(ع) بخش افغانستان هم جزو ممتازين طلاب کل افغانستان محسوب مي‌شوند. إن شاء الله با عنايات ويژه‌ي حضرت بقية الله(ع) و با حمايت شوراي عالي اين کار به جد ادامه پيدا کند.


در خصوص کار آموزشي فقه و اصول مرکز قم، توضيح مختصري عرض کنم که؛ برنامه‌ي درسي در اين چند سال اخير اين بود که انتخاب يک درس در مرکز الزامي بود و يک درس اختياري بود که مي‌توانستند خارج از مرکز يا داخل مرکز باشند.

سال گذشته تقريباً از حدود 120 درس، حدود 50 درس در خارج از مرکز برگزار مي‌شد. امسال از حدود 150 درس، تعداد 35 درس در خارج از مرکز برگزار مي‌شود. يعني اقبال به درسهاي داخل مرکز بيشتر شده و درسها هم همانطور که آقايان مي‌دانند به صورت إلقاء استاد نيست، بلکه کنفرانسي است و بيشتر فعاليت کلاس، بر عهده دانش پژوه است.

دو کار را انجام داديم که يکي را از سال گذشته شروع کرديم و يکي را امسال.

سال قبل از طلابي که چند سال در مرکز مشغول تحصيل درس خارج هستند، در برنامه‌هاي سطح از ايشان استفاده کرديم. يک برنامه‌ي حاشيه که براي طلاب سطح داشتيم، اينها را به عنوان شخص برتر يا شخص باسابقه‌ي بيشتر در مباحثات حاشيه شرکت داديم.

کاري را که بناست امسال اضافه کنيم اين است که آن برنامه‌اي که اسمش را «پويش» گذاشته بوديم، جدي‌تر پيگير هستيم و براي افرادي که به عنوان ناظر در آن کلاس‌ها شرکت مي‌کنند، حق التدريس مجزّا قرار دهيم. اين را هم گفتيم که إن شاء الله استقبال و عنايت بيشتري شود.

علاوه اينکه  امسال از طلاب ساليان بالاتر درس خارج مرکز،  امتحاني گرفتيم که بتوانيم از آنها در دروس سطح به عنوان مدرس استفاده کنيم.

اينجا  نکته‌‌اي را عرض کنم، چون حضرت آيت الله استادي از اعضاي هيئت امنا و مؤسس اين مرکز هستند که إن شاء الله عنايت ويژه‌اي بفرمايند.

همانطور که مستحضريد؛ برای تدريس سطح يک که طلبه‌‌ها در مدارس درس مي‌خوانند، تقريباً راه براي استادی بسته است و هر چه ما تلاش کرديم راه باز نشد. اگر طلبه‌‌اي با مديري آشنا باشد يا رابطه‌اي داشته باشد يا به يک نحوي بتواند خودش را نشان بدهد، شايد راه براي تدريس در مدارس دارد و إلا به هيچ وجه. يعني مرکز مديريت اعلام کرد که طلبه‌ها بيايند امتحان استادي بدهند. بعد از آن ما امتحان داديم و قبول شديم. گفتند برويد پيش مديران مدارس و هر کدام شما را قبول کردند مشغول شويد. قديم هم همينطور بود و الآن هم به همين شکل است.

اين را همه‌ي آقايان مستحضرند که يکي از بهترين راههاي پيشرفت طلبه؛ تدريس است و اگر اين راه بسته باشد طلبه در جا مي‌زند. اگر ما مي‌بينيم براي سطح 2 و رسائل و مکاسب که يک مشکل جدّي هم هست، طلبه سطحش را تمام کرد، دو سال خارج خوانده يا نخوانده آمده شروع کرده به تدريس رسائل، در حالي که الآن استاد رسائل نيست، يکي از عللش بسته بودن راه او براي تدريس لمعه، اصول فقه يا ادبيات است. اگر راهي براي اين جهت باز شود، مخصوصاً طلاب اين مرکز أعم از طلاب خارجي يا طلاب سطحي که فارغ التحصيل مي‌شوند، اينها انصافاً طلبه‌هاي برتر حوزه هستند، اگر امکانش مهيا شود که بتوانند در مدارس فراوان قم تدريس کنند، ازا دبيات شروع کنند و بعد به فقه و اصول برسند، يک مقدار از اين کارهايي که به قول عرب‌ها حالت طفره و پرش دارد، در حوزه پرهيز مي‌شود و طلبه به سبک معمول خودش از ادبيات شروع مي‌کند و پيشرفت مي‌کند تا بيايد به تدريس رسائل برسد.

روز اول نمي‌خواهد تدريس رسائل را شروع کند تا با مشکلات عديده‌اي که بعد پيش مي‌آيد و من يادم هست ساليان قبل خود آيت الله استادي مي‌فرمودند که بعضي از اين طلبه‌ها را سه سال پيش مي‌ديدم که درس رسائل من مي‌آمدند و حالا امسال آمده‌‌اند رسائل شروع کرده‌‌اند، يکي از علل عمده‌اش اين است که راه نيست تا برود اصول فقه و الموجز يا درسهاي ديگري در مدارس بگويد.

اگر انديشه‌اي شود که آن رابطه‌ي مدير قطع شود، يعني فقط مدير نباشد، حداقل مرکز مديريت به مدير مدرسه اعلام کند که اين شخص نمره‌ي 18 گرفته براي تدريس الموجز، موظفيد که بپذيريد، و از مراکزي که طلبه‌هاي خوب دارند استفاده شود.

إن شاء الله اين مشکل در تمام حوزه حل شود.