حجت الاسلام والمسلمين حمزه حيدري: بيش از 14ميليون نفرمخاطب داشته‌ايم
گفتگوی حجت الاسلام و المسلمين حيدری پيرامون مرکز فقهي ائمه اطهار(ع) در بيستمين سال تأسيس مرکز با هفته نامه حريم امام (شماره 310، اسفند 96)
حجت الاسلام والمسلمين حمزه حيدري؛ مسئول بخش فرهنگي و مسابقات مرکز فقهي ائمه اطهار(ع) خدمات و فعاليت‌هاي متنوع در اين بخش را مورد توجه قرار داد.
لطفاً در رابطه با فعاليت‌هاي فرهنگي مرکز گزارشي ارائه بفرماييد.
بخش فرهنگي مرکز در راستاي فرامين آيت‌الله فاضل لنکراني فعاليت مي‌کند. همان‌طور که ايشان فرمودند که بايد به فکر فرهنگ مردم باشيم، ما هم وارد اين مقوله شديم. بايد آثاري را تهيه کنيم و هر از گاهي در اختيار عامة مردم بگذاريم. در ايام محرم و صفر جزوه‌اي با عنوان «جلوه‌هاي عاشورا» و در ايام ديگر، جزوه‌اي «هفت آسمان جواني» را در تيراژ صد هزار و دويست هزار به چاپ رسانده‌ايم.
مرحوم آيت‌الله‌العظمي فاضل مي‌فرمودند: «کتاب‌هايتان بايد ساندويچي باشد که مردم بتوانند آن را بخوانند؛ چون مردم و جوانان حوصلة خواندن کتاب‌هاي قطور را ندارند. بهتر است کتاب جيبي باشد تا جوانان بتواند آن را داخل جيب خود بگذارد و به راحتي دربياورند و بخوانند.» 9 شماره از «هفت آسمان جواني» را در موضوعات مختلفِ نيازهاي جوانان چاپ و منتشر کرديم. «جلوه‌هاي عاشورا» را هم در 9 شماره به همين شکل چاپ و منتشر کرديم. در طول اين ساليان بيش از 14 ميليون نفر مخاطب داشته‌ايم. از سوي کانون‌هاي مختلف، هيئت‌ها، ائمة جمعه و جماعات، بسيج، وزارتخانه‌ها و... استقبال خوبي داشته‌ايم و اين قبيل نهادها هنوز هم با ما مرتبط هستند و اين فعاليت‌ها ادامه دارد.
مرحوم آيت‌الله فاضل لنکراني کتابي با عنوان آيين کشورداري دارد که در واقع شرح نامة اميرالمؤمنين به مالک اشتر است. ايشان اين کتاب را در زماني که آيت‌الله مهدوي‌کني وزير کشور بود، به اساتيد حوزه و مسئولين عالي رتبة نظام تدريس مي‌فرمودند.
ما در زمان رياست جمهوري آقاي خاتمي نامه‌اي را به استانداردان کل کشور تنظيم و ارسال کرديم و گفتيم که مي‌خواهيم اين کتاب را به مسابقه بگذاريم تا مسئولين ارشد نظام لااقل مطالب اولية مولا اميرالمؤمنين دربارة حکومت‌داري را بدانند. بسياري از استانداران نامه‌هايي براي ما نوشتند و از اين طرح استقبال کردند. در آن زمان نزديک به سه هزار مسئول ارشد نظام در کل کشور، اعم از استانداران، فرمانداران، مديران کل و زيرمجموعه‌هايشان در اين مسابقه شرکت کردند و استقبال خيلي خوبي از اين کتاب شد.
يکي ديگر از کارهاي بخش فرهنگي مرکز که ديگر مراکز آن را انجام نداده‌اند، برگزاري مسابقه براي طلبه‌ها در تابستان بود. در زمان رياست آيت‌الله حسيني بوشهري در مديريت حوزه علميه، خدمت ايشان رسيديم و گفتيم که مي‌خواهيم مسابقه‌اي براي فضلا و طلاب در فصل تابستان و اوقات فراغت بگذاريم. ايشان خيلي استقبال کرد. ما خدمت آيت‌الله‌العظمي فاضل آمديم. کتاب‌هاي فراواني، بيش از سي کتاب را پيشنهاد داديم و گفتيم که کدام کتاب را براي طلبه‌ها به مسابقه بگذاريم؟ ايشان فرمودند: «مرحوم حضرت امام آثار شهيد مطهري را تأييد کردند و هيچ کتابي را به اين اندازة آثار شهيد مطهري به صورت رسا تأييد نفرمودند.
متأسفانه ما حوزوي‌ها کار نکرديم و کاش همة کتاب‌هاي ايشان را مي‌آورديم و مطالب آن‌ها را خلاصه مي‌کرديم و در کل سال براي نسل جوان به مسابقه مي‌گذاشتيم تا مردم بدانند که مرحوم مطهري کيست که امام خميني در شهادت ايشان گريه کردند؛ در حالي که براي فرزند شهيدشان گريه نکرده بودند. ما کوتاهي کرديم. شما بياييد کتاب شهيد مطهري را براي اين کار انتخاب کنيد.» ما هم دو کتاب شهيد مطهري را به مسابقه گذاشتيم. به خاطر دارم که در فصل تابستان و با توجه به اينکه اين کار ما در بخش خصوصي و آزاد بود و هيچ اجبار يا اکراهي از مديريت حوزه براي حضور يا عدم حضور اين مسابقه وجود نداشت، ديديم که 5300 طلبه در کل کشور در مسابقه شرکت کردند و اين کار آثار ارزندة فراواني داشت.
بعد از فوت مرحوم آيت‌الله‌العظمي فاضل هم کتاب‌هاي فراوان و انبوه در مجموعة مرکز بودند. همة اين کتاب‌ها جنبة عمومي و تخصصي داشتند که آن‌ها را براي کتابخانه‌ها و کانون‌هاي مختلف، مخصوصاً براي مناطق محروم کشور ارسال کرديم. سالانه بيش از 500 نامه از مراکز خاص براي درخواست کتاب و کارهاي فرهنگي به دفتر آيت‌الله فاضل لنکراني ارسال مي‌شود و ما هم آن‌ها را پاسخ مي‌دهيم و معمولاً سعي مي‌کنيم هيچ نامه‌اي بدون جواب يا بدون ارسال کتاب نماند. اين‌ها مجموعه و کليات کار ما در بخش فرهنگي مرکز است.
يکي از کارهاي خوب و ارزنده‌اي که از مديريت بخش فرهنگي و با اشراف حضرت‌عالي ديديم اين بوده است که کتاب‌هايي را بسته‌بندي مي‌کنيد و براي روحانيون مستقر، طرح هجرت، به‌ويژه براي مناطق سني نشين ارسال مي‌کنيد. اگر امکان دارد گزارش مختصري از اين برنامه نيز ارائه بفرماييد.
مرحوم آيت‌الله‌العظمي فاضل لنکراني بينش و ديدگاه خاصي نسبت به مکتب تشيع و ترويج آن داشت. الآن نزديک به سه دهه است که وهابي‌ها در تمام بلاد اسلامي عليه تشيع کار مي‌کنند و فعاليت آن‌ها چند برابر شده است. در همان روزهاي نخست، يعني سه دهه قبل، آيت‌الله فاضل به اين نتيجه رسيد که ما بايد در حوزة علميه طلبه‌هايي را تربيت کنيم تا بتوانند در مقابل تفکر وهابيت بايستند و پاسخگوي شبهات آن‌ها باشند. اين کار بزرگي بوده است. همان زمان بخشي، به نام بخش کلامي در بخش فرهنگي دفتر آيت‌الله العظمي فاضل داير شد. اساتيد برجسته و بنام، مانند استاد طبسي و... نزديک به 400 طلبه در بخش کلامي تربيت کرده‌اند.
مبلغان در دهة محرم، اربعين، ايام فاطميه و ماه مبارک رمضان به مناطق آسيب‌ديده کشور، مانند کرمان، سيستان و بلوچستان، بندرعباس، بوشهر، خراسان جنوبي، گلستان، کردستان و... اعزام مي‌شوند. نزديک به 120 تا 150 طلبه و نخبه و ماهر در مباحث کلامي به اين قبيل مناطق اعزام مي‌شوند. آثار اکثريت اين طلبه‌ها در همين بخش فرهنگي چاپ شده است. نزديک به 30 تا 50 کتاب در اين زمينه‌ها چاپ و منتشر شده است.
علاوه بر کتاب‌هاي عمومي براي مردمي که از نظر فقهي و علمي سطح پايين‌تر هستند، کتاب‌هاي تخصصي را هم براي افرادي که در سطح بالا، در مناطق محروم‌اند، مي‌فرستيم تا در مقابل افکار وهابيت و تبليغات آن‌ها جوابگو باشند. تا به حال متجاوز از 8 يا 9 ميليون نسخه کتاب از زمان مرحوم آيت‌الله العظمي فاضل در داخل و خارج از کشور، مثل افغانستان ارسال و توزيع کرده‌ايم و اين کار خيلي چشمگير بوده است.
مرکز فقهي ائمه اطهار(ع) از ابتکارات مرحوم آيت‌الله فاضل بوده است. ايشان زماني که مديريت عالي حوزه را داشت، به اين نتيجه رسيد که دروس حوزوي به سبک قديم، جوابگوي نسل آيندة کشور نيستند. انقلاب تحولي در جهان، مخصوصاً در داخل کشور ايجاد کرد. هزاران سؤال جديد مرتبط به فقه مطرح مي‌شوند و حوزه بايد وارد قسمت‌هاي تخصصي بشود و به دنبال مطلب‌يابي و ريشه‌يابي اصولي و فقهي به سبک روز باشد. مرحوم آيت‌الله فاضل لنکراني بر اين اساس مرکز فقهي ائمة اطهار را تأسيس کرد.
امروزه مفتخريم که ده‌ها طلبه، از اين مرکز فارغ التحصيل شده اند. در حال حاضر عموم فضلاي ما در دانشگاه‌ها، نيروهاي مسلح و بخش‌هاي حساس علمي کشور مشغول به فعاليت هستند. نزديک به 9 نفر از ائمة جمعة کشور فارغ‌التحصيل اين مرکز هستند. قضات مختلف در سراسر کشور داريم که در همين مرکز درس خوانده‌اند. آيت‌الله العظمي فاضل لنکراني حوزه را به اين سمت سوق داد تا علاوه بر اسلوب سنتي آن که بايد ادامه پيدا کند، به جنبة تخصصي هم بپردازد که بتواند جوابگوي نيازهاي جامعه باشد.
بودجة آثار فرهنگي که به آن‌ها اشاره کرديد از کجا تأمين مي‌شود؟ آيا ارگان‌هاي دولتي شما را در اين زمينه ياري مي‌کنند؟
بودجه ما از هيچ نهاد يا ارگان دولتي تأمين نمي‌شود. اين مرکز در عصر مرجعيت مرحوم آيت‌الله العظمي فاضل لنکراني تاکنون با رياست و مديريت حاج شيخ محمدجواد فاضل لنکراني به نحو احسن و شايسته اداره شده و تاکنون هيچ بودجه‌اي از هيچ مؤسسه، ارگان و نهادي درخواست نشده است و همة امکانات مالي اين مجموعه از طريق مردم، خيرين، مؤمنين و متدينين تأمين مي‌شود.
