چکیده

امر به معروف و نهی از منکر شروطی دارد که یکی از آنها «اصرار بر گناه» است. ظاهر از این شرط اینست که فاعل گناه قصد دوام دارد، لکن برخی از فقهاء قصد انجام گناهی مستمر را مصداق اصرار دانسته اند.

روایات در این باب به طور صریح به این مساله اشاره نکرده اند و لذا برای تعیین دقیق مراد از شرط اصرار بر گناه، باید بدانیم که شخصی که مورد امر ونهی قرار میگیرد، یا قبلا مرتکب گناه شده و یا نشده است. درباره قسم اول عناصر مهم در مساله که صور مختلفی را بوجود می­آورند، عبارتند از: قصد، قدرت، توبه و حجت بر وجود و عدم این عناصر که بعد از بررسی، حکم وجوب یا عدم وجوب برای این صور لحاظ می­شود.

درباره قسم دوم هم باید بدانیم که آیا اساسا، «اصرار» بر عمل چنین شخصی اطلاق می­شود یا خیر؟؛ کما اینکه مرحوم خویی ره اصرار را برای این شخص شرط وجوب نمی­دانند ولی مرحوم امام ره فتوای به وجوب داده و ادله ای را بیان کردند. البته ایشان در نحوه بیان مطلب، برای عدم وجوب هم راه را باز گذاشتند که روایات زیادی را در این باب مطرح کرده ایم.

در نهایت از مجموع مطالب بیان شده، این عنوان را به دست آوردیم که شرط وجوب امربه‌معروف این است که فاعل منکر، قصد بالفعل برای استمرار یا احداث داشته باشد و یا این که قصد این منکر در نفس او حادث بشود.

واژگان کلیدی
امر به معروف. نهی از منکر. اصرار بر گناه. قصد. قدرت. توبه. حجت. وجوب و عدم وجوب.


تذکر:اصل مقاله در معاونت آموزش مرکز فقهی ائمه اطهار علیهم السلام موجود می باشد.متقاضیان میتوانند جهت دریافت مقاله نام و شماره تلفن خود و نام مقاله مورد درخواست را به سامانه 50001000522790 پیامک نمایند.