نام درس: قواعد فقهیه نام استاد: حضرت حجت الاسلام و المسلمین شوپایی(زید عزه)
1ـ براي وحدت دو قاعدهي فراغ و تجاوز در بعضي از کلمات به وحدت ملاک و نکتهي ارتکازي عدم اعتناء به شک در موارد جريان قاعدتين استدلال شده است. تقريب اين استدلال و مناقشهي آن را بيان فرماييد.
2ـ براي عموم قاعده تجاوز نسبت به تمام ابواب به ذيل صحيحه اسماعيل بن جابر (کل شيء شک فيه مما قد جاوزه ودخل في غيره فليمض عليه) استدلال شده است به اين ترتيب که در اين فقره از ادات عموم وضعي استفاده شد و احتياج به اجراء مقدمات حکمت ندارد. در مناقشه بر اين استدلال گفته شده:« العموم الوضعي فيها بلحاظ الاجزاء للمرکب الواحد لا بلحاظ انواع المرکبات حيث اضيفت ادات العموم فيها الي الشيء المشکوک في وجوده من المرکب لا الي کل عمل مرکب» مناقشه مذکور را توضيح دهيد. و جوابي را که از اين مناقشه ممکن است داده شود بيان نماييد.
3ـ درموثقه ابن ابي يعفور(اذا شککت في شيء من الوضوء وقد دخلت في غيره فليس شکک بشيء) مفاد اين فقره در صورتي که ضمير در غيره به شيء برگردد يا به وضوء چه ميشود .چه وجه يا وجوهي براي رجوع ضمير به شيء وجود دارد و همينطور براي رجوع ضمير به وضوء؛ به بعضي از آن وجوه اشاره نماييد.
4ـ مقصود از فراغ در قاعده فراغ آيا فراغ حقيقي است يا فراغ اعتقادي و بنايي؟ چه تقريبي براي دو طرف وجود دارد و ثمرهي اين بحث در کجا ظاهر ميشود؟ به يک مورد اشاره نماييد.
5ـ دليل اعتبار دخول در غير مشکوک در جريان قاعدهي تجاوز چيست؟
6ـ آيا از صحيحهي زراره: (اذا کنت قاعداً علي وضوئک فلم تدراغسلت ذراعيک ام لا قاعد عليهما و علي جميع ما شککت فيه انک لم تغسله وتمسحه مما سمّي الله ما دمت في حال الوضوء فاذا اقمت عن الوضوء وفرعت منه... فشککت في بعض ما سمي الله مما اوجب الله عليک فيه وضوء لا شيء عليک فيه) الغاء قاعده تجاوز در اثناء وضوء استفاده ميشود يا الغاء قاعده فراغ در اثناء آن يا هر دو به چه بيان؟
7ـ با ذکر مثال براي شک در اجزاء عمل بعد الدخول في مقدمات الجزء المترتب (و قبل الدخول في نفس الجزء المترتب) بيان نماييد مقتضاي قواعد عامه (با قطع نظر از نصوص خاصه) جريان قاعده تجاوز در اين موارد است يا عدمجريان آن؟